“High Functioning Autism”
High-Functioning Autism (HFA), in het Nederlands ook wel “hoogfunctionerend autisme” genoemd, is een subtype van autismespectrumstoornis (ASS). Het wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van autisme-gerelateerde kenmerken en uitdagingen, maar met behoud van een hoger niveau van algemeen functioneren, vooral in termen van taalvaardigheid en cognitieve vermogens.
Hier zijn enkele kenmerken en eigenschappen die vaak geassocieerd worden met HFA:
- Normale of bovengemiddelde intelligentie: Mensen met HFA hebben vaak een normaal tot bovengemiddeld IQ. Ze kunnen sterke cognitieve vaardigheden hebben, zoals goed geheugen, analytisch denken en een talent voor bepaalde academische onderwerpen.
- Goede taalvaardigheid: Mensen met HFA hebben over het algemeen minder problemen met taalvaardigheid dan mensen met andere vormen van autisme. Ze kunnen een normale spraakontwikkeling hebben en kunnen vaak goed communiceren, hoewel ze soms moeite kunnen hebben met het begrijpen van subtiele nuances in taal, zoals ironie of sarcasme.
- Beperkte sociale vaardigheden: Hoewel mensen met HFA vaak een verlangen hebben naar sociale interactie, kunnen ze moeite hebben met het begrijpen van sociale signalen en het aangaan van wederkerige relaties. Ze kunnen zich ongemakkelijk voelen in sociale situaties en moeite hebben met het interpreteren van non-verbale signalen, zoals gezichtsuitdrukkingen en lichaamstaal.
- Stereotiepe interesses en gedragingen: Zoals bij andere vormen van autisme, kunnen mensen met HFA zich sterk hechten aan specifieke interesses of activiteiten. Ze kunnen zichzelf verliezen in een bepaald onderwerp en er alles over willen leren, soms ten koste van andere activiteiten of sociale interacties.
- Sensitiviteit voor sensorische prikkels: Mensen met HFA kunnen gevoelig zijn voor sensorische prikkels zoals fel licht, harde geluiden of bepaalde texturen. Deze gevoeligheid kan hun dagelijks functioneren beïnvloeden en kan leiden tot overweldiging of stress in bepaalde omgevingen.
Het is belangrijk op te merken dat HFA een spectrumstoornis is, wat betekent dat de symptomen en de mate van functioneren sterk kunnen variëren van persoon tot persoon. Sommige mensen met HFA kunnen goed functioneren in academische of professionele omgevingen, terwijl anderen meer ondersteuning nodig hebben in het dagelijks leven. Een vroege diagnose en gepaste interventies kunnen mensen met HFA helpen om hun sterke punten te benutten en om te gaan met eventuele uitdagingen die ze tegenkomen.
Ondanks dat mensen met HFA over het algemeen goed kunnen functioneren op het eerste gezicht, ervaren ze vaak interne uitdagingen en moeilijkheden die niet altijd direct zichtbaar zijn voor anderen. Hier zijn enkele punten die dit verder illustreren:
- Maskeren en camoufleren: Veel mensen met HFA ontwikkelen strategieën om zich aan te passen aan sociale verwachtingen en om “normaal” over te komen in sociale situaties. Ze kunnen leren om oogcontact te maken, sociale cues te imiteren en gepaste lichaamstaal te gebruiken. Dit maskeren kan echter erg vermoeiend zijn en kan leiden tot een gevoel van onechtheid of spanning tijdens sociale interacties.
- Overprikkeling en stress: Hoewel mensen met HFA er aan de buitenkant rustig uit kunnen zien, kunnen ze innerlijk overweldigd zijn door sensorische prikkels, sociale situaties of veranderingen in hun omgeving. Zelfs al lijkt alles normaal te verlopen, kunnen ze zich van binnen gespannen, angstig of overweldigd voelen. Dit kan leiden tot vermoeidheid, stress en zelfs paniekaanvallen.
- Moeite met flexibiliteit en verandering: Mensen met HFA kunnen moeite hebben met het omgaan met onverwachte veranderingen of het aanpassen aan nieuwe situaties. Hoewel ze zich misschien goed aanpassen aan een voorspelbare routine, kunnen zelfs kleine veranderingen in planning of verwachtingen veel stress veroorzaken en kunnen ze moeite hebben met het flexibel omgaan met dergelijke veranderingen.
- Interne angst en zelfbewustzijn: Omdat mensen met HFA vaak heel bewust zijn van hun eigen sociale tekortkomingen en verschillen, kunnen ze een innerlijke angst hebben om niet geaccepteerd of begrepen te worden door anderen. Ze kunnen zich constant afvragen of ze “normaal” genoeg zijn en zich zorgen maken over hoe ze overkomen op anderen, zelfs als ze zich aan de buitenkant rustig en zelfverzekerd voordoen.
Kortom, hoewel mensen met HFA vaak goed kunnen functioneren in veel aspecten van het dagelijks leven, kunnen ze intern een hele wereld van uitdagingen ervaren die niet altijd zichtbaar zijn voor anderen. Het is belangrijk om deze innerlijke ervaringen te erkennen en begripvol te zijn voor de moeilijkheden waarmee mensen met HFA te maken kunnen krijgen, zelfs als ze aan de buitenkant geen tekenen van autisme vertonen.